Het screeningsteam van Belgian Cancer Registry (BCR) vervult een belangrijke ondersteunende rol in de organisatie, opvolging en evaluatie van de regionaal georganiseerde bevolkingsonderzoeken naar borst-, dikkedarm- en baarmoederhalskanker.
BCR kan deze wettelijke opdracht enkel volbrengen in nauwe samenwerking met de regionale overheden en de screeningsorganisaties per regio:
Vlaanderen:
o Overheid: Departement Zorg
o Screeningsorganisatie: Centrum voor Kankeropsporing (CvKO).
Brussel:
o Overheid: Vivalis
o Screeningsorganisatie: Bruprev.
Wallonië:
o Overheid: Agence pour une Vie de Qualité (AViQ)
o Screeningsorganisatie: Le Centre de Coordination et de Référence pour le dépistage des cancers (CCRef).
Bevolkingsonderzoek, wat houdt het juist in?
Bevolkingsonderzoek probeert ongekende kankers of hun voorlopers op te sporen bij ogenschijnlijk gezonde mensen die geen klachten of symptomen ondervinden. In tegenstelling tot vroegtijdige opsporing bij mensen met klachten, richt bevolkingsonderzoek zich op alle mensen zonder klachten binnen een bepaalde doelgroep:
o Borstkankerscreening: vrouwen van 50 tot 69 jaar
o Screening colorectale kanker: mannen en vrouwen van 50 tot 74 jaar
o Screening baarmoederhalskanker: vrouwen van 25 tot 64 jaar
Er wordt verwacht dat bij de meerderheid van de mensen die worden gescreend, geen kanker of voorlopers daarvan worden ontdekt.
De kerntaken van BCR
De BCR-medewerkers ondersteunen de regionale screeningsorganisaties bij de organisatie en kwaliteitsevaluatie van lopende bevolkingsonderzoeken. Specifiek voeren zij de volgende taken uit:
- Het opstellen van uitsluitingslijsten
Op basis van de door BCR verzamelde registratiegegevens van kankerdiagnoses en screeningsgegevens worden meerdere keren per jaar lijsten opgesteld van personen die (tijdelijk) niet in aanmerking komen voor bevolkingsonderzoek. Screeningsorganisaties gebruiken deze uitsluitingslijsten om de doelpopulatie die in aanmerking komt voor screening beter af te bakenen en zo onnodige uitnodigingen voor screeningsonderzoeken te vermijden.
- De opvolging na een afwijkende screeningstest
Personen die gescreend zijn en van wie het resultaat van het screeningsonderzoek afwijkend was, moeten vervolgonderzoek ondergaan dat uitsluitsel geeft over het al dan niet aanwezig zijn van een bepaalde tumor. BCR kan via een gegevenskoppeling met het Intermutualistisch Agentschap (IMA) bijhouden in hoeverre deze vervolgonderzoeken daadwerkelijk plaatsvinden en wat de uiteindelijke uitkomst van deze vervolgonderzoeken is.
- Het opstellen van faalveiligheidslijsten
Vervolgonderzoek na een afwijkende screeningstest is essentieel in de opzet van kankerscreening. Aan de hand van registratiegegevens stelt BCR een faalveiligheidslijst samen van personen van wie de gegevens van een vervolgonderzoek nog ontbreken. Op basis hiervan kunnen de regionale screeningsorganisaties de betrokkenen en hun artsen herinneren aan het opvolgingsadvies.
- Het berekenen van kwaliteitsindicatoren
BCR berekent jaarlijks een groot aantal parameters om de algemene kwaliteit van de bevolkingsonderzoeken op te volgen en zo nodig bij te sturen volgens de Europese richtlijnen voor kankerscreening. Veel van deze kwaliteitsindicatoren zijn te vinden in de verschillende regionale jaarrapporten en omvatten aspecten van participatie, het gebruik van de screeningstest in de doelgroep, de bekomen resultaten en het gebruik ervan (waaronder kankerdetectiegraad, sensitiviteit en specificiteit) en de resultaten van verdere opvolging.
- Het analyseren van door screening gedetecteerde kankers en intervalkankers
Om de lopende screening op borst-, dikkedarm- en baarmoederhalskanker te evalueren, berekent BCR jaarlijks het aantal kankerdiagnoses die dankzij het screeningsprogramma zijn gesteld. Daarnaast berekent het ook het aantal intervalkankers, dat zijn kankers die worden ontdekt na een niet-afwijkend (“negatief”) screeningsonderzoek binnen de periode voorafgaand aan het volgende screeningsmoment.
- Het uitvoeren van specifieke onderzoeksprojecten met betrekking tot screening
De cyto-histopathologieregisters bieden een schat aan gegevens voor allerlei onderzoeksprojecten. Via de actieknoppen hieronder kan u doorklikken naar de verschillende projecten per orgaan of de daaruit voortvloeiende publicaties terugvinden.